Afwatering en waterdichte laag

Doordat in het wervengebied kelders onder de straat liggen, kan regenwater dat op de straat valt niet in de grond onder de kelders wegzakken. Een deel van het regenwater wordt opgevangen in kolken en afgevoerd naar de gracht. Het overige regenwater zakt de grond in en wordt in een goot tussen de kelderbogen opgevangen. Via die goten en spuwers door de muren wordt het water naar de gracht afgevoerd.   

Regenpijpen en waterspuwers

Regenwater dat op het dak van de grachtenpanden valt, wordt via de regenpijp afgevoerd. Bij de meeste grachtenpanden zit de regenpijp aan de achtergevel, maar soms is er ook een regenpijp aan de voorgevel aanwezig. Deze regenpijpen komen vaak uit op de straat. De gemeente onderzoekt of ze deze regenpijpen onder de weg kan aansluiten op de spuwers. Zo voorkomen we dat er veel water tegelijkertijd op de straat terecht komt, precies daar waar de gevel van het pand en de kelder op elkaar aansluiten. Deze plek is gevoelig voor lekkage.

De gemeente is verantwoordelijk voor een goed werkende afwatering. Lees meer over eigendom en verantwoordelijkheden.

Waterdichte laag 

Bij de bouw van de kelders zijn 1 of 2 lagen plavuizen over de boog gemetseld. Zo kan water minder makkelijk in de constructie lopen. Aangezien deze traditionele waterdichte laag geen scheuren kan overbruggen is in de jaren 1992 - 2002 bij 632 kelders in het wervengebied een extra waterdichte laag aangebracht op basis van bitumen. Dit rubberachtige materiaal kan wel scheuren overbruggen.

Wervenkadaster 

Of uw kelder waterdicht is gemaakt, kunt u opzoeken in het Wervenkadaster. Daarin staat welke keldereigenaren hun kelders waterdicht hebben laten maken, welke aannemer dit heeft gedaan en in welk jaar. Dit kunt u zien door in het Wervenkadaster op uw kelder te klikken en bij ‘Details kelder’ de optie ‘meer informatie’ aan te klikken.

Onderzoek waterdichte laag

Gemeente Utrecht en vereniging De Utrechtse Werfkelders hebben de TU Delft gevraagd om te onderzoeken hoe lang de waterdichte laag mee kan gaan die tussen 1992 en 2002 op de kelders is aangebracht. Hoe lang de waterdichte laag mee kan, wordt vooral bepaald door het bindmiddel (bitumen). Als de flexibiliteit van de waterdichte laag afneemt ontstaan er kleine scheuren en kan de laag gaan lekken. Om te kijken hoe lang de waterdichte laag nog mee kan gaan, zijn 6 proefstukken onderzocht op chemische veranderingen en zijn de stijfheid en flexibiliteit van het materiaal gemeten. Voor het onderzoek zijn 3 locaties onderzocht.

Het onderzoek van de proefstukken laat veroudering zien. De mate van veroudering geeft aan dat de waterdichte laag ongeveer op de helft van de leeftijd zit waarin verwacht wordt dat hij nog waterdicht is. Een levensduur van 50 tot 60 jaar is haalbaar. Dat is bijna twee keer zo lang dan tot nu toe werd aangenomen. In de komende periode is wel te verwachten dat de kwaliteit van de membranen langzaam achteruitgaat. De kans dat er schade ontstaat neemt dus ook langzaam toe. Twee proefstukken geven een ander beeld. Eén proefstuk is van een later aangebrachte reparatie waarbij een materiaal is gebruikt dat sneller veroudert. Het tweede proefstuk is genomen op een locatie die misschien meer en voor langere tijd is blootgesteld aan hoge temperaturen of andere extreme omstandigheden.

Dat de waterdichte laag langer mee gaat dan verwacht is een grote meevaller. Dit geeft de gemeente en keldereigenaren meer tijd om onderhoud aan de kelders te doen. Hierdoor kunnen we ons nu richten op de kelders waar herstel het hardst nodig is.

Lees het rapport 'Onderzoek waterdicht gewelf werfkelders Utrecht' (pdf, 2,46MB).