Burenplicht, zorgplicht, vertrouwen
We zetten ons in om het vertrouwen van de keldereigenaren terug te winnen. Dat is een van de speerpunten in de aanpak van het wervengebied. De Commissie van Wijzen Wervengebied wijst er in haar rapport op dat de gemeente aan drie kanten een nabije buur is van de keldereigenaar.
Gebrek aan vertrouwen bij keldereigenaren
Het beeld bij de commissie is dat de gemeente haar burenplicht niet goed doet. De commissie spreekt van: “Een te afhoudende opstelling van de gemeente, onder meer ten aanzien van zwaar verkeer, en een gemeente die zich met name richt op de uitvoering van de eigen beheertaken en minder aandacht heeft voor de samenhang en het gemeenschappelijk belang bij het beheer en behoud van het erfgoed.”
Een van de bevindingen van de Commissie van Wijzen Wervengebied is het gebrek aan vertrouwen in de gemeente bij keldereigenaren. Volgens de commissie zijn inhoudelijke belangentegenstellingen nauwelijks aan de orde tussen gemeente en eigenaren. Maar – aldus de commissie – de gemeente heeft onvoldoende invulling gegeven aan haar zorgplicht en burenplicht.
Beter voldoen aan onze zorgplicht en burenplicht
Bij het vaststellen van het programmaplan 'Werk aan de Werf’ onderschrijven we het beeld van de commissie. We erkennen dat we eerder en meer maatregelen hadden kunnen nemen om zwaar verkeer te weren en de fundering van wal- en kluismuren te stabiliseren. We zijn bereid om het herstel te betalen van schade aan kelders door zwaar verkeer, instabiele funderingen van wal- en kluismuren en boomwortels. In het programmaplan wordt opgeschreven hoe we beter gaan voldoen aan onze maatschappelijke zorgplicht en burenplicht. Met als doel om – in de geest van het advies van de commissie – met elkaar te komen tot een eenvoudige en goede samenwerking.
Samenwerking
Sindsdien hebben we een reeks maatregelen genomen om aan onze maatschappelijke zorgplicht en burenplicht te voldoen.
- De wervenmeester heeft dagelijks contact met de bewoners, keldereigenaren, ondernemers in het wervengebied.
- Op 1 december 2023 is de bouwmeester gestart. Hij heeft veel ervaring met het herstel van erfgoed. De bouwmeester geeft gevraagd en ongevraagd advies over het herstel van kelders. Net als de wervenmeester heeft de bouwmeester een onafhankelijke rol. Hij adviseert zowel keldereigenaren, aannemers als de gemeente.
- Het beheer van het wervengebied is opgeschroefd en er wordt preventief onderhoud gedaan. Daardoor zijn er minder meldingen ontvangen. En als er meldingen zijn dan worden ze sneller en beter opgepakt. Zo zijn alle spuwers schoongemaakt, wordt op plaatsen met wortelopdruk de werf sneller hersteld en is het proces achter de meldingen verbeterd waardoor mensen elkaar sneller vinden.
- Keldereigenaren worden op verschillende manieren geholpen bij het herstel van hun kelders. De omgevingsmanager begeleidt de keldereigenaar door de stappen. De bouwmeester kan de keldereigenaar adviseren over kelderherstel. Met de subsidie van de gemeente kan een keldereigenaar een adviesbureau opdracht te geven een herstelplan op te stellen om subsidie voor de uitvoering te vragen. Er is een gemeentelijk team met deskundigen op het gebied van erfgoed, financiën, constructie, vergunning en beheer van de gemeentelijke eigendommen. Dat team geeft advies over het herstelplan. Via het wervenfonds kan een lening worden aangevraagd voor de financiering van de eigenbijdrage. Eigenaren worden ondersteund bij de aanvragen van subsidies en vergunningen.
- In het pop-up Informatiecentrum Wervengebied aan de Oudegracht 167 (Magazijn de Zon) informebewoners en ondernemers in het wervengebied, bezoekers en keldereigenaren over de noodzaak en aanpak van het werk aan de werf. De inrichting van het informatiecentrum kwam tot stand met hulp van de aannemers in het wervengebied en aan de tentoonstelling is meegewerkt door de afdeling Erfgoed, het Centraal Museum en Het Utrechts Archief.
- Al werkend leren we en verbeteren we onze werkprocessen en de ondersteuning van keldereigenaren Op basis van de ervaringen werkt een procesmanager de werkwijze, processen en taakverdeling uit en legt deze vast. De subsidieregeling is in november 2023 aangepast naar aanleiding van de eerste ervaringen.
- Keldereigenaren hebben zich verenigd in de vereniging De Utrechtse Werfkelders. De gemeente is zowel op ambtelijk als bestuurlijk niveau met de vereniging in overleg.